2025-09-01
Skażenie radioaktywne wykryto w mrożonych krewetkach u głównych sprzedawców detalicznych w USA. Data: 1 września 2025 r.
Federalne organy regulacyjne Stanów Zjednoczonych ogłosiły wycofanie produktów ze bezpieczeństwa żywności w znaczący sposób po wykryciu radioaktywnego izotopu cezu-137 w mrożonych produktach z krewetek sprzedawanych pod głównymi markami supermarketów, w tym linią Great Value firmy Walmart.
Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) potwierdziła, że zanieczyszczone produkty pochodziły z indonezyjskiej firmy przetwórczej PT. Bahari Makmur Sejati (BMS Foods). Chociaż dotknięte przesyłki zostały początkowo przechwycone w portach USA – w tym w Los Angeles, Houston, Savannah i Miami – niektóre produkty tego samego dostawcy trafiły już na półki sklepowe.
Odkrycia dokonano podczas rutynowych kontroli przeprowadzonych przez urzędników celnych USA, którzy wykryli skażenie radioaktywne na opakowaniach przesyłek mrożonych krewetek1. Późniejsze badania FDA wykazały, że cez-137 w jednym panierowanym mrożonym produkcie z krewetek jest na poziomie 68,48 Bq/kg (bekereli na kilogram), czyli znacznie poniżej progu interwencyjnego FDA wynoszącego 1200 Bq/kg, ale znacznie podwyższonego powyżej normalnego poziomu promieniowania tła.
Walmart zainicjował wycofanie określonych partii mrożonych surowych krewetek Great Value (numery partii 8005540-1, 8005538-1 i 8005539-1) dystrybuowanych do co najmniej 13 stanów: Alabama, Arkansas, Floryda, Georgia, Kentucky, Luizjana, Missouri, Mississippi, Ohio, Oklahoma, Pensylwania, Teksas i Zachód Wirginia. Firma usunęła te produkty z półek i oferuje pełny zwrot pieniędzy klientom, którzy je kupili.
⚠️ Pomimo niepokojącego odkrycia władze sanitarne podkreślają, że ryzyko dla zdrowia publicznego pozostaje niskie. Wykrytych poziomów promieniowania nie uważa się za bezpośrednio niebezpieczne dla zdrowia ludzkiego16. Cez-137, produkt uboczny rozszczepienia zwykle kojarzony z reaktorami jądrowymi i testowaniem broni, może uszkodzić DNA komórkowe i zwiększyć ryzyko raka w przypadku długotrwałego narażenia56. Jednakże poziom zanieczyszczenia stwierdzony w tych produktach z krewetek wymagałby spożywania niezwykle dużych ilości przez dłuższy czas, co stwarzałoby poważne ryzyko dla zdrowia.
FDA umieściła PT. Bahari Makmur Sejati na swojej liście ostrzeżeń importowych, zapobiegając przedostawaniu się wszystkich przyszłych dostaw od tego dostawcy do Stanów Zjednoczonych do czasu rozwiązania problemu skażenia10. W swoim oficjalnym oświadczeniu FDA zauważyła, że „wygląda na to, że produkty zostały przygotowane, zapakowane lub trzymane w niehigienicznych warunkach, przez co mogły stać się szkodliwe dla zdrowia”.
Odkrycie zrodziło pytania dotyczące podatności globalnego łańcucha dostaw owoców morza na skażenie radioaktywne, szczególnie w obliczu ciągłych obaw dotyczących odprowadzania odpadów nuklearnych do wód oceanicznych69. Jednakże urzędnicy FDA i niezależni eksperci w dużej mierze odrzucili powiązania z uwolnieniem ścieków do japońskiej Fukushimy, zauważając, że indonezyjski przemysł krewetkowy opiera się głównie na akwakulturze przybrzeżnej, a nie na dzikich połowach z Pacyfiku.
Konsumentom w USA zaleca się sprawdzenie, czy w swoich zamrażarkach nie występują wadliwe produkty i wyrzucenie ich lub zwrócenie do sklepów w celu uzyskania pełnego zwrotu kosztów5. FDA w dalszym ciągu bada, w jaki sposób doszło do skażenia radioaktywnego i czy może to mieć wpływ na inne produkty